Afgelopen vrijdag mocht ik op uitnodiging van twee oud-gemeentecollega’s aanschuiven bij een reünie-achtige middag met als thema de Pilot Reconstructie die 20 jaar geleden in Gemert-Bakel is ingezet. Zij wilden op deze manier op een informele manier stilstaan bij het politieke afscheid van Harrie Verkampen, bestuurlijk kartrekker van de Pilot. Mijn rol in dit hele verhaal was overigens destijds ambtelijk projectleider voor de uitvoering van de recreatieve projectlocatie Bakel-Milheeze en de dag begon ook daar, op golfbaan Stippelberg.

Rondrit

In de middag kregen we tijdens een rondrit met een busje de ongelooflijke verandering van het landschap voorgeschoteld. Met de ‘voor’-foto’s op een A4-tje in de hand trokken de beelden van ‘na’ live aan ons voorbij. Kronkelende beken hebben rechte sloten vervangen, er worden -na jaren stagnatie- nu wel volop ruime (en ook heel erg zeer ontzettend ruime) woningen gebouwd op plekken waar eerst varkensstallen de randen van dorpen en bossen in hun greep hielden, en ook zagen we stallen die een paar slagen groter zijn dan die we kennen uit onze jeugd. De hele tour was ook een leermoment om te ontdekken hoe snel nieuw landschap went.

Ondertussen ontsproten aan de deelnemers van de middag (voor het gemak: een kleine tiental ambtenaren van provincie, gemeente en waterschap) allerlei anekdotes over de totstandkoming en uitvoering van het plan. Over de ontelbare keren dat groepjes mensen (wethouders, ministers, belangengroepen) in vergelijkbare busjes door het gebied zijn vervoerd, over de discussies en gesprekken met boeren, burgers en buitenlui, over de mislukkingen en de successen van de gekozen aanpak. Het was boeiend en bijzonder.

Mensen

Van tijd tot tijd werd een prikkelende vraag het gezelschap in geslingerd; het gezelschap was ernaar om elkaar, en met name Verkampen, te bevragen naar eerdergenoemde successen, mislukkingen en de factoren die daaraan ten grondslag hebben gelegen. Uit die gesprekken trek ik in ieder geval de conclusie dat er één factor is die allesbepalend is in dit soort processen (en eigenlijk in alle processen), en dat is de Mens. Wie zit er op welke post? Welke bevlogenheid en betrokkenheid heeft zich van hem of haar meester gemaakt? Heeft hij of zij de goede intenties en weet hij of zij deze om te zetten in voorstellen, daadkracht, besluitvorming, vertrouwen? Want vertrouwen tussen mensen, dat maakt het pad vrij voor verandering.

In dat busje en tijdens het dineetje na afloop van de rondrit (weer bij de golfbaan, heerlijk en veel) was het ook duidelijk dat het niet alleen die ene wethouder is geweest, maar ook de mensen om hem heen, die de Pilot Reconstructie tot een succes hebben gemaakt. Want dat is het toch zeker wel geworden, als je de doelstellingen en het projectenplaatje van toen erbij pakt. En die mensen zijn zelf nog steeds actief en oprecht betrokken bij de vele uitdagingen die ook nu nog (of: weer) op het bordje van het platteland liggen. Want het houdt nooit op, zo lijkt het wel. Er werd zelfs weinig verhullend gepolst of d’n inne of d’n andere wel weer in was voor een van die klussen. De les: succes is bij uitstek mensenwerk.

Noem het inspirerend, maar ik had een leuke dag.